Kênh kết nối

Catenaccio là gì ? Hệ thống phòng ngự trứ danh mang bản sắc nước Ý

Khám phá | by Hoàng Ngọc Hùng

Trong bóng đá hiện nay, việc các đội bóng chơi theo những chiến thuật chơi là rất quan trọng. Điều này quyết định nhiều đến chiến thắng cũng như vị trí ở giải đấu của đội bóng đó. Các huấn luyện viên tài ba của các đều bóng đều có vô vàn những chiến thuật hay cũng như hệ thống chơi bóng của họ là rất linh hoạt. Đã nói đến điều này thì không thể không nhắc đến Catenaccio. Đây chắc hẳn vẫn là một cái tên khá xa lạ với nhiều người, vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem Catenaccio là gì ?

Catenaccio hệ thống phòng ngự thép của bóng đá Ý

Catenaccio la gi 02 jpg

Đội tuyển Ý thành công với Catenaccio

Catenaccio là gì? Đây chính là một thuật ngữ tiếng Ý ám chỉ một hệ thống phòng ngự chặt chẽ trong bóng đá. Trong khi một số đội bóng quốc gia nổi tiếng xây dựng thành công dựa trên lối chơi tấn công cống hiến như triết lý Bóng đá tấn công tổng lực của Hà Lan hay hệ thống tiki-taka của Tây Ban Nha, thì người Ý đã đạt được chiến thắng trên sân quốc tế bằng cách tập trung xây dựng nền tảng phòng ngự vững chắc.

Catenaccio là một hệ thống phòng ngự được xây dựng xung quanh việc kèm người và quét bóng. Về cơ bản, nó bao gồm việc đưa một tiền vệ trung tâm lùi xuống vị trí phòng ngự sâu hơn, và sử dụng họ như một người quét bóng chơi phía sau hàng hậu vệ còn lại.

Trong bóng đá Ý, cầu thủ chơi sâu hơn này được gọi là libero, mặc dù có những tên gọi khác cho vai trò này như sweeper ở Anh,... Một vài cầu thủ huyền thoại tiêu biểu cho vai trò này là Franz Beckenbauer và Lothar Matthäus, cả hai đều đạt được thành công lớn với Đức khi chơi trong một biến thể của hệ thống sweeper, cản phá bóng ở vị trí phòng ngự và dâng cao để bắt đầu các đợt tấn công.

Vai trò của cầu thủ này là bọc lót khoảng trống phía sau các hậu vệ, cản phá những đường chọc khe và hỗ trợ kèm bất kỳ tiền đạo nào xâm nhập. Tuy nhiên, khả năng xảy ra điều này cũng được giảm thiểu bởi một khía cạnh quan trọng khác của catenaccio. Với hậu vệ quét bọc lót phía sau, hai trung vệ được giải phóng để tập trung vào việc kèm người, ngăn cản tiền đạo đối phương lấy bóng.

Một khía cạnh quan trọng khác của vai trò libero là trách nhiệm bắt đầu các đợt tấn công. Bằng cách lùi sâu, họ có thể tạo ra nhiều khoảng trống hơn cho bản thân để cướp bóng và phát động phản công. Sự hiện diện phòng ngự trung tâm lớn hơn này cũng cho phép hậu vệ cánh dâng cao vào các vị trí tấn công hơn, nơi họ có thể hỗ trợ các pha tấn công.

Cuối cùng, hệ thống này hoạt động như một hệ thống phản công thiên về phòng ngự. Thường thì, các đội chơi catenaccio tập trung phòng thủ trước, và hy vọng ghi được một bàn thắng trong một tình huống phản công, tỷ số 1-0 là một chiến thắng catenaccio cổ điển và thường thấy ở giải đấu hàng đầu của Ý. Sự tập trung vào phòng ngự này, do hệ thống catenaccio mang lại, đã giúp bóng đá Ý sản sinh ra một số hậu vệ hay nhất trong lịch sử bóng đá thế giới, từ Giorgio Chiellini đến Franco Baresi và Fabio Cannavaro .

Sự chắc chắn trong phòng ngự là yếu tố quan trọng trong thành công của Ý khi cạnh tranh với các cường quốc bóng đá khác và đảm bảo vị thế của họ là một trong những quốc gia có nền bóng đá thành công nhất trên thế giới. Cho đến nay, họ đã giành được 4 chức vô địch World Cup và 2 danh hiệu Euro. Tuy nhiên, phong cách bóng đá này thực ra không bắt nguồn từ Ý...

Nguồn gốc của cái tên Catenaccio

Catenaccio la gi 03 png

Hình ảnh người cha đẻ của Catenaccio

Mặc dù người Ý nổi tiếng với catenaccio, nhưng theo cập nhật của hệ thống này thực sự không bắt nguồn từ họ. Nhà phát minh thực sự là huấn luyện viên Karl Rappan, người đã áp dụng nó vào những năm 1930 trong thời gian dẫn dắt các đội bóng Thụy Sĩ như Grasshopper và Servette, cũng như đội tuyển quốc gia Thụy Sĩ. Thành công vang dội của Rappan phần lớn nhờ vào sự sáng tạo về chiến thuật, chủ yếu là việc ông triển khai hệ thống Catenaccio, sử dụng một libero để tăng cường sự vững chắc cho hàng thủ.

Sự phát triển của một libero

Catenaccio la gi 01 jpg

Tình huống phòng ngự của một Libero

Phải mất một chút thời gian cuối cùng hệ thống đã thu hút được sự chú ý. Nó được áp dụng bởi nhiều huấn luyện viên ở Ý, sau khi huấn luyện viên Helenio Herrera quyết định sử dụng nó tại Internazionale, đội mà ông đã dẫn đến một số chức vô địch Serie A trong những năm 1960. Lúc này, cái tên catenaccio xuất hiện, và vai trò libero bắt đầu đóng một vai trò quan trọng trong chiến thuật bóng đá của Ý.

Huấn luyện viên người Ý nổi tiếng, Nereo Rocco, đã thực hiện các ý tưởng tương tự tại Triestina, phát triển Ivano Blason thành người libero được đón nhận rộng rãi trên thế giới đầu tiên và nhờ đó, ông đã lọt vào vị trí thứ hai gây sốc ở Serie A. Được nhiều người coi là một trong những huấn luyện viên vĩ đại nhất của bóng đá thế giới.

Với AC Milan, Rocco đã giành được hai chức vô địch Serie A, ba Coppa Italia, hai Cúp châu Âu, hai Cúp C2 châu Âu và một Cúp Intercontinental. Một thành tích đáng nể và là minh chứng cho tác động lớn của hình thức catenaccio đến bóng đá châu Âu thế kỷ 20. Đây hoàn toàn là thành tích vô tiền khoáng hậu của AC Milan, hãy cùng cổ vũ cho đội bóng tại để thưởng thức các trận đấu hấp dẫn nhất của họ.

Vai trò của libero trong bóng đá thời hiện đại

Catenaccio la gi 04 jpg

Beckenbauer nổi tiếng nhờ vị trí libero

Ngày nay, lối chơi catenaccio không còn được sử dụng nhiều, ngay cả ở Ý. Việc theo kèm người ngày càng trở nên hiếm, các huấn luyện viên thường ưu tiên cách bố trí theo khu vực nhằm kiểm soát không gian trên sân và duy trì vị trí đội hình tốt. Tuy nhiên, khái niệm về libero hay hậu vệ thòng, lần đầu tiên được hệ thống catenaccio đưa vào rộng rãi, vẫn có ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển của chiến thuật bóng đá trong nhiều năm qua.

Trong một hàng tứ vệ tiêu chuẩn với hai trung vệ, bạn sẽ thường thấy một cầu thủ được giao nhiệm vụ trở thành người chủ động, bước lên tranh chấp bóng bổng và cướp bóng ở khu vực cao hơn trên sân, trong khi trung vệ còn lại lùi sâu hơn một chút, dọn dẹp nguy hiểm và bọc lót khoảng trống. Về bản chất, đây là sự phản ánh của vai trò hậu vệ thòng và tầm ảnh hưởng rộng lớn của nó lên cấu trúc phòng ngự trong bóng đá.

Thông thường, cấu trúc phòng ngự chặt chẽ với ít ý định tấn công, chẳng hạn như những hệ thống mà các đội được cho là dựng xe buýt hoặc đơn thuần ngăn cản đối phương tấn công, thường bị gán mác là catenaccio. Cần lưu ý rằng catenaccio không phải là một thuật ngữ chung chung cho lối chơi phòng ngự thụ động, mà là một hệ thống được quản lý phức tạp, được xây dựng để vô hiệu hóa mối đe dọa của các tiền đạo đối phương.

Có thể Italia sẽ không bao giờ đạt được nhiều thành tích như họ đã có trên đấu trường thế giới nếu không có sự ra đời của chiến thuật này tại Serie A nhờ những huấn luyện viên như Helenio Herrera và Nereo Rocco.

Top 3 cặp trung vệ nổi trong đó có một vai trò của libero (hậu vệ thòng).

Trong bóng đá đã sản sinh ra rất nhiều các cặp trung vệ kết hợp ăn ý với nhau giữa một hậu vệ thòng( libero) và một hậu vệ dập. Họ đều cùng nhau đưa đội bóng của mình lên đỉnh của vinh quang với những danh hiệu cao quý.

Paolo Maldini và Alessandro Nesta (AC Milan và Ý)

Catenaccio la gi 05 png

Cặp trung vệ huyền thoại của Milan

Paolo Maldini và Alessandro Nesta là những huyền thoại thực sự của làng bóng đá. Tuy nhiên, khi kết hợp trên sân, họ gần như trở thành một bức tường thành bất khả xâm phạm.

Thành tích của AC Milan trong những năm 1990 và 2000 chính là minh chứng cho sức mạnh của bộ đôi này. Cặp trung vệ thép đã cùng Rossoneri giành được vô số danh hiệu Serie A và hai chiếc cúp Champions League.

Maldini và Nesta là một bộ đôi đáng gờm trên sân cỏ. Sự thấu hiểu về lối chơi của nhau, cùng với giao tiếp ăn ý đã tạo nên sự phối hợp nhịp nhàng, trở thành xương sống của bất kỳ đội bóng nào.

Maldini, nổi tiếng với phong cách thanh lịch, đa năng và khả năng chọn thời điểm chuẩn xác, đã ghi tên mình vào lịch sử như một trong những trung vệ vĩ đại nhất mọi thời đại.

Việc sánh anh cùng Nesta, người sở hữu sự kết hợp tuyệt vời giữa thể lực, sự nhanh nhẹn và kỹ thuật, gần như là bất công. Nesta cũng được tôn vinh là một biểu tượng huyền thoại trong bóng đá.

Di sản của Maldini và Nesta sẽ không bao giờ bị lãng quên, tên tuổi của họ được khắc sâu vào lịch sử bóng đá như một trong những cặp trung vệ vĩ đại nhất, nếu không muốn nói là hay nhất.

Gerard Pique và Carles Puyol ( Barcelona và Tây Ban Nha)

Gerard Pique và Carles Puyol đã tạo nên một trong những bộ đôi trung vệ đáng sợ nhất lịch sử bóng đá. Sự kết hợp giữa kỹ thuật điêu luyện, kiến thức sâu sắc về bóng đá và khả năng chuyền bóng tuyệt vời của Pique cùng với lối chơi mạnh mẽ, sức mạnh thể chất và khả năng tranh chấp trên không của Puyol đã giúp Barcelona giành được nhiều chức vô địch La Liga và Champions League.

Họ cũng là một phần trong đội tuyển Tây Ban Nha đã giành chức vô địch World Cup 2010 và EURO 2012. Cả hai bổ sung cho nhau một cách hoàn hảo, thường xuyên bọc lót cho nhau và lấp đầy khoảng trống một cách hiệu quả.

Họ là bộ đôi trung vệ mà mọi cổ động viên đều mơ ước có trong đội của mình, để lại di sản trong trái tim của những người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới.

Rio Ferdinand và Nemanja Vidic ( Manchester United)

Catenaccio la gi 06 png

Sự kết hợp ăn ý giữa Ferdinand và Vidic

Rio Ferdinand và Nemanja Vidic, bộ đôi này đã cùng nhau trải qua 8 năm huy hoàng tại Anh và được coi là một trong những cặp trung vệ xuất sắc nhất lịch sử Premier League.

Trong thời gian sát cánh, Vidic và Ferdinand đã giành được 5 chức vô địch league, 3 League Cup, 1 Champions League và 1 FIFA Club World Cup. Phong cách mạnh mẽ của Vidic hoàn toàn phù hợp với phong cách chơi bóng thông minh bọc lót của Ferdinand bên cạnh anh, điều này giúp đội vượt qua nhiều loại tiền đạo và lối chơi khác nhau.

Từ năm 2006 đến 2014, cặp đôi này đã cùng nhau ra sân 187 trận, giành chiến thắng 123 trận, hòa 35 trận và thua 29 trận. Trong 91 trận trong số đó, họ đã giữ sạch lưới.

Tuy nhiên, không gì tồn tại mãi mãi. Sau mùa giải tồi tệ nhất của United trong lịch sử Premier League vào năm 2014, cả hai trung vệ đều rời câu lạc bộ và Sir Alex Ferguson cũng tuyên bố giã từ sự nghiệp. Dù câu lạc bộ Manchester United đang trong thời kỳ khó khăn, nhưng hãy luôn cùng đồng hành cùng đội bóng tại nơi các trận đấu của quỷ đỏ luôn được phát sóng.

Trên đây là toàn bộ thông tin về Catenaccio trong bóng đá, bài viết giúp người đọc, các khán giả hiểu được Catenaccio là gì ?. Từ đó những người yêu bóng đá có thêm kiến thức để có thể thưởng thức những trận đấu theo một cách hoàn hảo nhất .

Bài liên quan